وجود جسم خارجی در ریه یک مشکل جدی است که می‌تواند به عوارض جدی منجر شود. علت این مشکل می‌تواند از هر نوع جسم خارجی باشد، از جمله غذا، مواد شیمیایی، قطعات یا لوازم آرایشی و بهداشتی و غیره.
همچنین خروج جسم خارجی از ریه ممکن است نتیجه‌ای از حادثه یا تصادف باشد. در شرایطی که جسم خارجی به طور ناخواسته وارد ریه شود، می‌تواند علائم و مشکلات جدی ایجاد کند و نیاز به مراقبت پزشکی فوری دارد.
اگر شما ساکن در شهر اهواز و استان خوزستان هستید و دچار این عارضه شده اید، برای خروج جسم خارجی از ریه می توانید با مراجعه به مطب خانم دکتر زهرا مهربان فوق تخصص بیماری های ریه در اهواز و استان خوزستان مراجعه کنید.
برای تشخیص خروج جسم خارجی از ریه از روش‌های تصویربرداری مانند انجام ایکس‌رای قفسه سینه و یا انجام CT scan استفاده می‌شود. در صورت تایید خروج جسم خارجی از ریه، باید فوراً اقدام به درمان شود.
اگر قصد افزایش آگاهی خود در خصوص خروج جسم خارجی از ریه را دارید، خواندن این مقاله به شما پیشنهاد می‌شود.
روش‌های تشخیص جسم خارجی در ریه
تشخیص جسم خارجی از ریه، توسط پزشکان و تیم‌های درمانی صورت می‌گیرد. برای تشخیص جسم خارجی در ریه، از فرآیندها و رویکردهای مختلفی استفاده می‌شود. در ادامه، چند مورد از مهم‌ترین روش‌های تشخیص جسم خارجی در ریه، به شرح زیر است:
بررسی تاریخچه بالینی و معاینه بیمار
پزشک نخست با ارزیابی تاریخچه بیماری و علائم مربوطه شروع به تشخیص می‌کند. پس از آن با کمک ابزارهایی مثل استتتوسکوپ (stethoscope)، صداهای ریه و تنفس بیمار را مورد بررسی قرار می‌دهد.
در مواقع مشکوک بودن، ممکن است اقدام به معاینه بصری توسط فیبرواسکوپ یا دستگاه‌های تصویربرداری مانند رادیوگرافی (X-ray)، توموگرافی کامپیوتری (CT scan) یا رزونانس مغناطیسی (MRI) نماید.
آزمایش‌های تشخیصی برای خروج جسم خارجی از ریه
یک‌سری از آزمایش‌های تشخیصی می‌توانند در تشخیص جسم خارجی در ریه موثر واقع شوند. به عنوان مثال: آزمایش خون ممکن است که در تشخیص علائم عفونت و التهاب، مفید باشد. علاوه بر آن، آزمایش اسهال و مخاط نیز می‌توانند نشانه وجود عفونت در مجاری تنفسی باشند.
برون‌برداری جراحی
در شرایطی که جسم خارجی موجود در ریه پیچیده، بزرگ یا غیرقابل دسترس باشد، ممکن است که به روش جراحی برای برداشتن آن‌ها نیاز باشد. این اقدامات، به کمک برونکوسکوپی ریه و جراحی باز صورت می‌گیرند.
شما بایستی برای تشخیص جسم خارجی در ریه، به پزشک متخصص مراجعه نمایید. پزشک برطبق نشانه‌ها، معاینه فیزیکی و نتایج حاصل از آزمایش‌های تشخیصی، تشخیص درست را ارائه می‌دهد. در مواقع ضرور، پزشک درمان و مراقبت مناسب را ارائه خواهد داد.
علائم جسم خارجی در ریه
باید به این نکته توجه داشته باشید که نشانه‌های وجود جسم خارجی در ریه، متنوع است و به اندازه، نوع و مکان جسم خارجی بستگی دارد. چند مورد از مهم‌ترین این علائم به شرح زیر است:
وارد شدن جسم خارجی به ریه ممکن است که منجر به بروز سرفه شود. سرفه می‌تواند ناگهانی و شدید بوده و با خون، خلط و دیگر ترشحات همراه باشد.
تنگی و سختی در نفس
اگر جسم خارجی در مجرای هوایی بزرگ‌تر (مثل برونش) محبوس شود، به احتمال زیاد، جریان هوا را محدود کرده و سبب تنگی و سختی در نفس می‌شود. این عامل می‌تواند منجر به تنگی سینه و نفس نفس زدن شود.
درد قفسه سینه
وارد شدن جسم خارجی به ریه ممکن است سبب ناراحتی و درد در قفسه سینه شود. شدت این درد می‌تواند در صورت عفونت یا التهاب، وخیم‌تر شود.
آوازه صدا
در یک‌سری موارد، جسم خارجی در مجرای هوایی ممکن است سبب تغییر صدای فرد شود. این صداها ممکن است که غیرطبیعی، تیز، خشک و همراه با نفس نفس کردن باشند.
علائم عفونت
وارد شدن جسم خارجی به ریه می‌تواند سبب عفونت شود. نشانه‌های عفونت ممکن است که با تنگی‌نفس، سرفه با خلط، سرفه با خون‌ریزی و استفراغ همراه باشند.
با این وجود، اگر هرگونه علامت مشکوکی درخصوص وارد شدن جسم خارجی به ریه مشاهده کردید، بایستی به پزشک مراجعه نمایید. تا تشخیص صحیح و درمان مناسب برای شما صورت بگیرد.
روش‌های خروج جسم خارجی از ریه
ممکن است که خروج جسم خارجی از ریه یک حالت خطرناک و قابل ترس باشد. در مواقعی که شما یا فرد دیگری به دلایل ناخواسته جسم خارجی را در ریه خود داشته باشید، ضرورت دارد که فورا اقدامات لازم برای خارج کردن آن انجام دهید.
در چنین شرایطی، رعایت اقدامات زیر در خارج کردن جسم خارجی از ریه، موثر است:
کمک گرفتن از تکنیک Heimlich برای خروج جسم خارجی از ریه
در شرایطی که راه هوایی توسط جسم خارجی مسدود شود، استفاده از تکنیک Heimlich می‌تواند اثربخش باشد. در انجام این روش، از فشار بر قفسه سینه با کمک اجسام سفت یا دست‌ها برای خارج نمودن جسم خارجی استفاده می‌شود.
برونکوسکوپی روشی برای خروج جسم خارجی از ریه
این تکنیک نیز یک روش تشخیصی و درمانی است که به هدف ارزیابی دقیق راه‌های هوایی و حذف حسم خارجی از ریه، به‌کار می‌رود. در این روش، از یک وسیله به نام برونکوسکوپ استفاده می‌شود.
این وسیله از راه دهان یا بینی به مجاری هوایی وارد خواهد شد. هدف اصلی استفاده از این وسیله، بررسی مستقیم درون ریه‌ها برای تسخیص جسم خارجی موجود در آن است.
سپس پزشک با کمک ابزارهای ویژه، جسم خارجی را از ریه بیرون می‌آورد. این روش به طور معمول، با استفاده از بیهوشی کلی یا بی‌حسی موضعی بیمار صورت می‌گیرد.
باید به این نکته توجه داشته باشید که روش برونکوسکوپی می‌تواند در حین خون‌ریزی شدید و عفونت ریه نیز انجام شود. پس از انجام این تکنیک، بهتر است که بیمار در یک محیط ایمن، نگهداری شود.
به گونه‌ای که بر تنفس و علائم حیاتی آن، نظارت دقیق صورت بگیرد. همچنین پزشک متخصص، یک‌سری دستورالعمل‌های ویژه را برای مراقبت در منزل، بعد از برونکوسکوپی به شما ارائه خواهد داد.
قبل از انجام این تکنیک، مشورت با پزشک متخصص درباره انجام این فرایند، ریسک‌های آن و مراقبتهای لازم بعد از عمل، ضرورت دارد.
جراحی باز (توراکوتومی) روشی برای خروج جسم خارجی از ریه
اگر در مواقعی که خارج کردن جسم خارجی از ریه با کمک برونکوسکوپی، اثربخش نباشد یا جسم خارجی موجود در آن، غیرقابل دسترس و بزرگ باشد، از روش جراحی باز استفاده می‌شود.
انجام این تکنیک با عمل جراحی همراه است و از طریق برش در قفسه سینه به هدف دسترسی مستقیم به ریه‌ها، انجام خواهد شد.
مراحل فرآیند جراحی باز برای خروج جسم خارجی از ریه
بیهوشی: بیمار در وضعیت بیهوشی کلی قرار می‌گیرد. برای اینکه بیمار در طول عمر جراحی، هیچ‌گونه درد یا عارضه‌ای را حس نکند.
برش در قفسه سینه: سپس پزشک برای دسترسی به ریه، یک برش عمودی در قفسه سینه ایجاد می‌کند. به طور معمول، این برش در فضای میان دو ضلع پشتی قفسه سینه انجام خواهد گرفت.
جدا کردن بازوی ریه: در مرحله بعد، بازوی مربوط به ریه که جسم خارجی در آن قرار دارد، برای دسترسی به جسم خارجی، از آن جدا می‌شود.
خروج جسم خارجی: بعد از آن، پزشک به کمک پینسه‌ها و ابزارهای ویژه و با دقت بالا، جسم خارجی را از ریه بیرون می‌کشد.
بستن برش و ترمیم: در آخر، برش وارد شده به قفسه سینه و فضای جراحی آن بسته می‌شود. این شامل درز کردن پوست و عضلات مرتبط با آن است.
لازم به توضیح است که پزشک بعد از انجام جراحی باز، مراقبتهای لازم را در خصوص مصرف داروها، کنترل درد، نظارت بر علائم حیاتی و تنفس و همجنین رژیم غذایی مناسب، به شما ارائه خواهد داد. علاوه بر آن، بازیابی و قابلیت تنفس بیمار، اهمیت بسیاری دارد و مهم است که توسط تیم درمانی پیگیری بشود.
در خصوص خروج جسم خارجی از ریه باید به این نکته توجه داشته باشید که:
گاهی اوقات، جسم خارجی به شکل خودبخودی بالغ شده و سپس از آن، خارج می‌شود. شما باید در چنین حالتی، فورا به پزشک متخصص مراجعه کنید تا مطمئن شوید که هیچ‌گونه خطری برای شما ندارد.
اگر گمان می‌کنید که جسم خارجی در ریه دارید یا شخص دیگری این مشکل را دارد، لازم است که فورا به پزشک مراجعه کنید یا خدمات اورژانسی را فراهم نمایید. دکتر زهرا مهربان فوق تخصص بیماری های ریه در اهواز و استان خوزستان بهترین خدمات در حوزه خروج جسم خارجی در ریه را در مطب خود ارائه می دهد.
پزشک به کمک ابزارها و تست‌های تشخیصی مناسب می‌تواند جسم خارجی را شناسایی و اقدامات لازم را برای خروج آن از ریه انجام دهد.
